بررسی آزمایشگاهی هیدرولیک جریان سرریزهای پلکانی قوس محور متأثر از تغییرات عرض کانال پایین‌دست

از مشخصه‌های بارز در عملکرد سرریز پلکانی، قابل ملاحظه بودن استهلاک انرژی در طول آن در مقایسه با انواع سرریزهای دیگر می‌باشد. در این پژوهش مدلی فیزیکی از سرریز سد گرمی‌چای با وجه تمایز سطح بدنه‌ای پلکانی نسبت به نمونه واقعی، با مقیاس 1:50، در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ساخته شده و عملکرد هیدرولیکی سرریز تحت تأثیر تغییرات نسبت عرض کانال پایین‌دست سرریز به عرض سرریز در تاج ( ) در بازه 214/0 تا 286/0 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد، برای همه نسبت عرض‌ها تا قبل از استغراق با افزایش بار آبی بالادست ضریب دبی نیز افزایش یافته و همچنین تغییرات نسبت عرض در این بازه تأثیر قابل توجهی بر ضریب دبی سرریز نداشته است، اما هنگامی که سرریز در مرحله استغراق قرار می‌گیرد، تأثیر تغییرات نسبت عرض بر ضریب دبی چشمگیر می‌باشد. بعنوان مثال در 66/1= که بالاترین هد آبی مجاز در بالادست سرریز می‌باشد، مقدار ضریب دبی نسبی ( ) در نسبت عرض‌های 214/0 و 286/0 به ترتیب برابر 798/0 و 63/1 گزارش گردید. علاوه براین، مقادیر استهلاک انرژی نیز در مرحله استغراق، تأثیرپذیری خود از تغییرات عرض را به وضوح نشان داد به نحویکه هر چه نسبت عرض ( ) بزرگتر باشد پارامتر استهلاک انرژی (EΔ( به ازای یک دبی خاص کوچکتر خواهد بود. کارا‌ترین مدل در تحقیق حاضر ، مدل با نسبت عرض 286/0= معرفی گردید زیرا تنها مدل شناخته شد که توان عبور حداکثر دبی سیلاب محمتل را در حداکثر ارتفاع مجاز (5 متر) دارا می‌باشد.